Pensionado aflevering 40 met Prof.dr. Hans Amman. Onze eigen professor uit ons Amsterdam- West.
Podcast Pensionado wordt mede mogelijk gemaakt door Dakzaken. Dakzaken is uw betrouwbare partner voor aanleg, reparatie en onderhoud van uw dak. Of u nu een pensionado bent met een eigen woning of actief binnen een VvE: Bij Dakzaken geldt afspraak is afspraak. Heldere communicatie, topkwaliteit materialen en vakmanschap staan voorop. En mocht er toch iets zijn, dan lossen ze het op!
Speciaal voor onze luisteraars: een gratis dakinspectie. Stuur een bericht naar dakzaken en gebruik de code Pensionado.
Achtergrond en jeugd:
Prof. Dr. Hans Amman groeide op in Amsterdam-West (Slotermeer), als zoon van een slijter bij Gall & Gall. Zijn jeugd werd gekenmerkt door een sterke sociale gemeenschap, veel Indische buren, buitenspelen en een hechte straatcultuur. Hoewel hij zich als kind vaak een outsider voelde, ontwikkelde hij juist door die positie sterke sociale antennes en het vermogen goed te observeren en luisteren.
Uitdagingen en worstelingen:
- Onderwijs: Hans begon op de MAVO na een LTS-advies. Zijn schooltijd was moeizaam, hij was niet bijzonder sportief of populair en had weinig motivatie. Pas later, met vallen en opstaan, kwam hij via HAVO en universiteit bij de faculteit economie terecht.
- Twijfel en onzekerheid: Hij kampte jarenlang met zelftwijfel over zijn eigen capaciteiten. Pas in de laatste 10-15 jaar begon hij echt te accepteren dat zijn prestaties er mochten zijn.
- Bestuurlijke dilemma’s: Tijdens zijn loopbaan als bestuurder (o.a. aan de UvA en UU) had hij te maken met complexe spanningen tussen analytisch inzicht en maatschappelijke of politieke realiteit. De Maagdenhuisbezetting was voor hem een kantelpunt: hij voelde zich gevangen tussen de organisatiebelangen en de beeldvorming in de buitenwereld.
Overwinningen en successen:
- Werd toch universitair docent, promoveerde en schopte het tot topbestuurder binnen het hoger onderwijs.
- Slaagde erin om in Utrecht en elders processen te hervormen door analytisch inzicht te combineren met pragmatisme en sociale intelligentie.
- Was altijd gedreven om rechtvaardigheid en efficiëntie te verbinden, zonder mensen koud te saneren.
- Heeft ook buiten het onderwijs bijgedragen, o.a. als toezichthouder bij woningcorporaties en in de zorg.
Persoonlijke vorming:
- Karate hielp hem om met agressie en confrontatie om te leren gaan. Het gaf hem rust, zelfvertrouwen en een praktische instelling.
- Als vader en echtgenoot stelde hij zijn gezin centraal. Hij kreeg zijn dochters op latere leeftijd, wat hem bewust maakte van zijn rol als opvoeder.
Opmerkelijke uitspraken van Hans Amman:
- Over zijn carrière:
"Ik heb heel lang gedacht: ik zit hier, maar dat is toeval."
"Het is pas de laatste 15 jaar dat ik denk: ja, ik hoor hier echt." - Over leiderschap:
"Je kunt het probleem in vijf minuten bedenken, maar je bent vijf jaar bezig met de uitvoering."
"Het analytische is het begin, niet het einde van de reis." - Over vechtsport:
"Karate leerde me omgaan met agressie, ook van mezelf."
"Het geeft rust, omdat je weet dat je niet bang hoeft te zijn." - Over disharmonie:
"Als harmonie verdwijnt, slaap ik slecht en eet ik te veel."
"Ik probeer nu dingen makkelijker naast me neer te leggen."
Adviezen van Hans Amman
Voor gepensioneerden:
- Durf afscheid te nemen van rollen die je niet meer passen.
- Zoek zingeving in maatschappelijke bijdragen, zoals bij woningbouw of zorg.
- Reflecteer bewust op je leven: "Ben ik dit nog wel?"
Voor jongeren:
- Laat je niet ontmoedigen door een trage of moeilijke start.
- Twijfel is oké – het kan zelfs een motor zijn voor groei.
- Wat je voorleeft, is belangrijker dan wat je zegt.
- Houd oog voor rechtvaardigheid en geef terug aan de samenleving.
Toch begon zijn schoolcarrière allesbehalve glorieus. Hij kreeg een LTS-advies, ging uiteindelijk naar de MAVO, en zat lange tijd in de onderste regionen van de ‘pikorde’. Hans was geen uitblinker, niet sportief, en voelde zich geregeld een buitenstaander. Juist door die positie ontwikkelde hij zijn talent om goed te luisteren, verbanden te zien en anderen ruimte te geven – kwaliteiten die later essentieel zouden blijken in zijn bestuurlijke werk.
Pas na jaren van zoeken en twijfelen vond Hans zijn plek op de universiteit, waar hij uiteindelijk promoveerde in de economie. Hij raakte gefascineerd door de schoonheid van wiskundige modellen en het ordenen van complexe systemen. Maar de grootste les kwam pas later: analytisch denken is niet genoeg. In de echte wereld draait het om mensen, belangen, percepties en draagvlak.
Als bestuurder aan universiteiten als de UvA, UU en later ook bij NWO, leerde hij balanceren tussen harde cijfers en zachte krachten. Hij stond bekend als een efficiënte saneerder, maar ook als iemand die rechtvaardigheid vooropstelde en altijd zocht naar menselijke maat. De Maagdenhuisbezetting was voor hem een keerpunt. Daar merkte hij hoe botsend de binnenwereld van een organisatie kan zijn met de buitenwereld van beeldvorming en media. Hij besloot: dit wil ik niet meer. Als bestuurder wil ik bijdragen, niet optreden in een theater van percepties.
In zijn persoonlijke leven koos Hans bewust voor betrokken vaderschap. Hij kreeg zijn dochters op latere leeftijd en nam het ouderschap serieus. De prijs die hij betaalde voor zijn werk zat meer in zijn gezondheid dan in zijn gezin: roofbouw, stress, te weinig rust. Karate hielp hem balans te vinden. Niet om te vechten, maar om confrontatie te begrijpen en om te leren omgaan met agressie – van anderen én zichzelf. Het gaf hem rust, zelfvertrouwen en fysieke controle.
Ook buiten de universiteit blijft Hans actief. Hij zet zich in voor woningcorporaties in wijken waar hij ooit zelf opgroeide. Hij weet hoe belangrijk sociale structuren zijn, hoe veel complexer de uitdagingen nu zijn – en hoe waardevol lokale kennis is. Daarnaast is hij toezichthouder in de zorg, bij organisaties die werken met mensen met meervoudige beperkingen. Daar komt hij de grenzen van maakbaarheid tegen. En dat maakt hem nederig.
Hans gelooft niet in grootse antwoorden, maar in bewuste keuzes. In goed kijken, goed luisteren, en rechtvaardig handelen. Zijn levenshouding is doordrenkt van nuchterheid en zelfreflectie. Spiritualiteit? Niet in religieuze zin, maar wel in het besef van breekbaarheid, toeval en het belang van het hier en nu.
Zijn advies aan jongeren? “Laat je niet ontmoedigen door een trage start. Twijfel is normaal. Wat je doet, weegt zwaarder dan wat je zegt.” En aan gepensioneerden: “Blijf van waarde. Geef terug aan de samenleving. En als je voelt dat je werk niet meer past bij wie je bent – durf dan te stoppen.”
Prof. Dr. Hans Amman is geen man van grote woorden, maar van doordacht handelen. Een stille vechter, een analyticus met een warm hart, die pas laat besefte dat hij het écht kon – en sindsdien met volle overtuiging zijn rol heeft gespeeld.
